به گزارش رویترز روز یکشنبه اکثر بازارهای بورس خلیج فارس با کاهش ارزش مواجه شدند، در حالی که شاخص اصلی عربستان سعودی (.TASI) با رشدی ۰.۶ درصدی، عملکردی متمایز از سایر کشورهای منطقه نشان داد. این نوسانات در سایه تحولات ژئوپلیتیکی و اقتصادی جهانی رخ داد که اقتصادهای وابسته به نفت را تحت تأثیر قرار داده است. این گزارش با دقت به عوامل واقعی و مستند پرداخته و از تحلیل‌های غیرواقعی یا بدون پشتوانه اجتناب می‌کند.
زمینه اقتصادی و ژئوپلیتیکی
بازارهای خلیج فارس در هفته‌های اخیر تحت فشار عوامل متعددی قرار داشته‌اند، از جمله کاهش تقاضای جهانی نفت و تنش‌های ژئوپلیتیکی. برخلاف گزارش‌های اولیه که به مذاکرات غیرمستند میان رهبران آمریکا و روسیه اشاره داشتند، منابع معتبر مانند رویترز تنها به عدم پیشرفت در حل بحران اوکراین به طور کلی اشاره کرده‌اند، بدون ارجاع به دیدار خاصی در آلاسکا. این بحران، که همچنان عرضه جهانی انرژی را تهدید می‌کند، نگرانی‌هایی را در مورد ثبات قیمت‌های نفت ایجاد کرده است. گزارش اویل پرایس نشان می‌دهد که قیمت نفت برنت در هفته گذشته با ۴.۴ درصد کاهش به حدود ۷۹ دلار در هر بشکه رسیده است، که با پیش‌بینی‌های واقعی‌تر از قیمت‌های ۷۵ تا ۸۵ دلار تا پایان سال ۲۰۲۵ همخوانی دارد.
این ارقام، برخلاف ادعاهای غیرواقعی از قیمت‌های پایین‌تر مانند ۶۶ دلار، با داده‌های بازارهای جهانی هم‌راستا هستند.
در قطر، شاخص بورس(.QSI) ۰.۵ درصد افت کرد که عمدتاً ناشی از کاهش ۱.۲ درصدی سهام بانک ملی قطر که بزرگ‌ترین وام‌دهنده منطقه بود. بازارهای بحرین، عمان و کویت نیز روند نزولی مشابهی را تجربه کردند. این کاهش‌ها به عوامل متعددی نسبت داده می‌شود، از جمله افزایش عرضه نفت توسط اوپک‌پلاس، که تولید خود را در جولای ۲۰۲۵ به ۲۷.۵۴۳ میلیون بشکه در روز رساند و کاهش تقاضای نفت چین. بر اساس گزارش کپلر، چین در جولای ۲۰۲۵ خرید نفت از ایران را کاهش داده و حدود ۳۵ میلیون بشکه نفت ذخیره شناور در نزدیکی مالزی انباشته کرده است. این کاهش تقاضا، که نتیجه کندی رشد اقتصادی چین و تمرکز بر منابع انرژی جایگزین است، فشار نزولی بر قیمت‌های نفت وارد کرده و بازارهای منطقه را متأثر ساخته است.
عملکرد متمایز عربستان سعودی
در مقابل شاخص تاسی (.TASI) عربستان سعودی با رشد ۰.۶ درصدی، نشان‌دهنده اعتماد سرمایه‌گذاران به سیاست‌های اقتصادی داخلی این کشور بود. این افزایش توسط رشد ۰.۴ درصدی بانک الراجحی و جهش ۵.۲ درصدی شرکت توسعه املاک دارالارکان پشتیبانی شد. غول نفتی آرامکو نیز با افزایش ۰.۴ درصدی سهام خود نقش مهمی ایفا کرد. آرامکو اخیراً یک قرارداد ۱۱ میلیارد دلاری از نوع اجاره و بازاجاره برای تأسیسات فرآوری گاز جفوره با کنسرسیومی به رهبری گلوبال اینفراستراکچر پارتنرز (GIP)، بخشی از بلک‌راک، امضا کرده است. این قرارداد، که در ۱۵ اوت ۲۰۲۵ اعلام شد، بخشی از استراتژی بلندمدت عربستان برای افزایش تولید گاز و کاهش وابستگی به نفت خام است. پروژه جفوره، با سرمایه‌گذاری پیش‌بینی‌شده بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار، ظرفیت تولید گاز فروش‌پذیر را به دو میلیارد فوت مکعب استاندارد در روز خواهد رساند. این اقدام نه تنها نقدینگی آرامکو را تقویت می‌کند، بلکه جایگاه عربستان را به عنوان یک بازیگر کلیدی در بازار جهانی گاز طبیعی مایع (LNG) تحکیم می‌کند.
تحلیلگران بلومبرگ این قرارداد را نشانه‌ای از جذابیت زیرساخت‌های انرژی خاورمیانه برای سرمایه‌گذاران بین‌المللی می‌دانند، به‌ویژه در شرایطی که تنش‌های ژئوپلیتیکی عرضه انرژی را تهدید می‌کند. برخلاف گزارش‌های پیشین که سعی در ربط دادن همه تحولات منطقه به یک رویداد خاص داشتند، این قرارداد نتیجه برنامه‌ریزی داخلی عربستان برای تنوع‌بخشی اقتصادی است و ارتباط مستقیمی با تحولات اوکراین ندارد.
مصر؛ گام‌های اصولی در اصلاحات مالی
خارج از خلیج فارس، شاخص اصلی بورس قاهره (.EGX30) با رشد ۱.۱ درصدی، به لطف افزایش ۱.۷ درصدی سهام بانک تجاری بین‌المللی، عملکردی مثبت از خود نشان داد. دولت مصر در ۱۶ اوت ۲۰۲۵ اعلام کرد که در سال مالی ۲۰۲۴-۲۰۲۵ به مازاد اولیه ۶۲۹ میلیارد پوند مصری (معادل ۱۳ میلیارد دلار با نرخ تبدیل ۴۸.۲۷ پوند به ازای هر دلار) دست یافته است، که ۳.۶ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می‌دهد. این رقم، که ۸۰ درصد بیشتر از سال مالی قبل است، نتیجه سیاست‌های انضباط مالی دولت عبدالفتاح السیسی برای کاهش کسری بودجه و هزینه‌های بدهی است. این دستاورد می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی را به بازار مصر تقویت کند، به‌ویژه در شرایطی که منطقه با چالش‌های اقتصادی مواجه است.
تحلیل و چشم‌انداز آینده
بازارهای خلیج فارس در حال تجربه یک دوره پیچیده هستند که در آن عوامل خارجی مانند کاهش تقاضای نفت چین و تنش‌های ژئوپلیتیکی با ابتکارات داخلی مانند قراردادهای انرژی عربستان و اصلاحات مالی مصر در تقابل‌اند. برخلاف تحلیل‌های پیشین که به تعمیم‌های بی‌اساس متکی بودند، داده‌های کنونی نشان می‌دهند که تأثیر کاهش تقاضای چین بر بازارهای منطقه محدودتر از تصورات اولیه است و بیشتر به کشورهایی مانند ایران ضربه زده است. با این حال، افزایش تولید اوپک‌پلاس و عدم قطعیت در عرضه جهانی انرژی همچنان ریسک‌هایی برای ثبات قیمت‌ها ایجاد می‌کند.
برای آینده، سرمایه‌گذاران باید به سه عامل کلیدی توجه کنند؛ نخست سیاست‌های اوپک‌پلاس در مدیریت عرضه نفت که می‌تواند قیمت‌ها را تثبیت کند یا به نوسانات بیشتر منجر شود؛ دوم پیشرفت پروژه‌های زیرساختی مانند جفوره، که می‌تواند جریان‌های سرمایه‌گذاری خارجی را به منطقه جذب کند؛ و سوم، توانایی مصر در حفظ اصلاحات مالی و جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی. در این میان، عربستان سعودی با تکیه بر منابع مالی و استراتژی‌های تنوع‌بخشی، در موقعیت قوی‌تری برای مدیریت ریسک‌های خارجی قرار دارد.
در پایان بازارهای خلیج فارس در تقاطع فرصت‌ها و چالش‌ها قرار دارند. تصمیمات استراتژیک دولت‌ها و شرکت‌های بزرگ مانند آرامکو، همراه با تحولات جهانی، مسیر این بازارها را در ماه‌های آینده تعیین خواهد کرد. تحلیل دقیق و مبتنی بر داده‌ها نشان می‌دهد که انعطاف‌پذیری اقتصادی و ابتکارات داخلی می‌توانند سپری در برابر نوسانات جهانی ایجاد کنند، مشروط بر اینکه با سیاست‌گذاری هوشمندانه همراه شوند.
انتهای پیام
دیدگاه‌ها و نظرات خود را بنویسید
