محمدحسین لطف‌الهی، نفت خبر: در تحولی که می‌تواند زنگ خطری جدی برای طرفداران محیط زیست باشد، غول نفتی فرانسوی، توتال‌انرژیز، در گزارش سالانه «چشم‌انداز انرژی» خود، ارزیابی بدبینانه‌ای از آینده اهداف اقلیمی جهان ارائه کرده است. این شرکت با بازنگری قابل‌توجه در پیش‌بینی‌های قبلی خود، اعلام کرد که به دلیل اختلافات سیاسی عمیق و کندی در روند گذار انرژی، دستیابی به اهداف توافق پاریس اکنون «دور از دسترس» به نظر می‌رسد. در این میان، یک تغییر ژئوپلیتیک بزرگ نیز رخ داده است: چین، و نه آمریکا، اکنون به عنوان «ابرقدرت فناوری پاک» شناخته می‌شود.
این گزارش که یکی از صریح‌ترین اعترافات یک شرکت بزرگ نفتی درباره کند شدن روند کربن‌زدایی است، پیش‌بینی می‌کند که تقاضای جهانی نفت تا سال ۲۰۴۰ همچنان روندی صعودی خواهد داشت و تنها پس از آن، کاهشی تدریجی را تجربه خواهد کرد. این ارزیابی، یک عقب‌گرد آشکار از جدول زمانی پیشین برای گذار به انرژی‌های پاک محسوب می‌شود و مستقیماً به عواملی همچون نگرانی‌های فزاینده امنیتی، کاهش شتاب فروش خودروهای برقی و مهم‌تر از همه، فقدان هماهنگی سیاسی در سطح جهانی نسبت داده شده است.
تحولات سیاسی اخیر، از جمله عقب‌نشینی نسبی دولت آمریکا از یارانه‌های سبز و ازسرگیری صدور مجوز برای کارخانه‌های گاز مایع (LNG)، در کنار ادامه ساخت نیروگاه‌های زغال‌سنگ در آسیا، توتال را به این نتیجه رسانده که رویای رسیدن به «اوج تقاضای نفت» در دهه جاری، دور از واقعیت است.
پاتریک پویان، مدیرعامل توتال‌انرژیز، در نشستی خبری با صراحتی کم‌سابقه، دستیابی به اهداف توافق پاریس را عملاً غیرممکن دانست. گزارش توتال سه سناریو را ترسیم می‌کند: «روند فعلی»، «شتاب» (با جاه‌طلبی متوسط) و «گسست» (منطبق با اهداف پاریس). پویان درباره سناریوی آخر گفت که با توجه به سطح پراکندگی سیاسی در جهان، احتمال موفقیت آن در حال کاهش و حتی «دور از دسترس» است، زیرا هماهنگی بین‌المللی مورد نیاز برای تحقق آن وجود ندارد. این شرکت حتی از تعیین سال مشخصی برای اوج تقاضای نفت در دهه ۲۰۳۰ خودداری کرده است که نشان‌دهنده عمق تردیدها و حساسیت‌های سیاسی پیرامون این موضوع است.
اعداد و ارقام گزارش جدید نیز این بدبینی را تایید می‌کنند. بر اساس سناریوی «روند فعلی»، تقاضای جهانی نفت با افزایشی نزدیک به ۵ درصد، در سال ۲۰۴۰ به اوج خود یعنی ۱۰۸ میلیون بشکه در روز خواهد رسید؛ رشدی که عمدتاً توسط کشورهایی مانند هند هدایت می‌شود. حتی در سال ۲۰۵۰، مصرف جهانی همچنان در سطح ۹۸ میلیون بشکه در روز باقی خواهد ماند که فاصله بسیار زیادی با هدف ۵۵ میلیون بشکه‌ای سناریوی منطبق با توافق پاریس دارد.
اما شاید تکان‌دهنده‌ترین بخش گزارش، بازتعریف رهبران انرژی جهان باشد. برخلاف گزارش سال گذشته که آمریکا را پیشران گذار انرژی می‌دانست، پویان اکنون چین را پیشتاز این عرصه معرفی می‌کند. او با تقلیل نقش آمریکا به «ابرقدرت نفت و گاز متعارف»، چین را ستود و گفت که این کشور در عرض یک دهه به ابرقدرت فناوری پاک تبدیل شده و احتمالاً ۸۰ درصد سهم بازار فناوری‌های آینده را در اختیار خواهد داشت.
این گزارش پیش‌بینی می‌کند که تقاضای جهانی برای گاز طبیعی تا سال ۲۰۵۰ حدود ۱۰ درصد افزایش یابد و تقاضا برای برق نیز تقریباً دو برابر شود. هوش مصنوعی به عنوان یکی از محرک‌های جدید و بزرگ تقاضا معرفی شده که پیش‌بینی می‌شود مراکز داده آن به تنهایی ۷ درصد از کل تقاضای برق جهان در سال ۲۰۵۰ را به خود اختصاص دهند. چشم‌انداز ۲۰۲۵ توتال‌انرژیز، تصویری واقع‌بینانه از جهانی را ترسیم می‌کند که در آن آرمان‌های اقلیمی در برابر واقعیت‌های سخت ژئوپلیتیک و فقدان رهبری یکپارچه، رنگ باخته‌اند.
دیدگاه‌ها و نظرات خود را بنویسید
