جی‌پی مورگان از احتمال نفت ۳۰ دلاری تا سال ۲۰۲۷ خبر داد

محمدحسین لطف الهی، نفت خبر:

در حالی که معامله‌گران در ژنو چشم به راه دود سفید صلح اوکراین دوخته‌اند، تحلیلگران وال‌استریت سناریویی کابوس‌وار را برای تولیدکنندگان نفت ترسیم می‌کنند: غرق شدن بازار در مازاد عرضه و سقوط قیمت‌ها به سطوحی که از دوران اوج همه‌گیری کرونا دیده نشده است.

بازار جهانی انرژی که ماه‌هاست با نوسانات ناشی از تنش‌های خاورمیانه و جنگ در اروپا دست‌وپنج نرم می‌کند، اکنون با هشداری تکان‌دهنده از سوی یکی از بزرگترین بانک‌های سرمایه‌گذاری جهان روبرو شده است. جی‌پی مورگان در جدیدترین ارزیابی خود که بازتاب گسترده‌ای در محافل مالی داشته، پیش‌بینی کرده است که قیمت شاخص بین‌المللی نفت برنت ممکن است تا سال ۲۰۲۷ به کانال ۳۰ دلار سقوط کند.
این پیش‌بینی جسورانه و نگران‌کننده، ریشه در یک عدم توازن بنیادین دارد: شکل‌گیری یک مازاد عرضه عظیم که تقاضای جهانی توان جذب آن را نخواهد داشت. این هشدار در زمانی مطرح می‌شود که قیمت نفت برنت از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون ۱۴ درصد کاهش یافته و در معاملات اولیه روز دوشنبه در محدوده‌ای شکننده حول ۶۲.۵۹ دلار نوسان می‌کرد.
اما ماجرای این سقوط احتمالی تنها به آمار و ارقام تولید محدود نمی‌شود؛ تحولات دیپلماتیک در قلب اروپا نیز به این آتش دامن زده است.

دیپلماسی ژنو: صلح در اوکراین، نفت بیشتر در بازار؟
بازار نفت با اضطراب و امید به مذاکرات فشرده‌ای چشم دوخته که روز یکشنبه در ژنو میان ایالات متحده و اوکراین برگزار شد. این گفتگوها که طرفین آن را «بسیار سازنده» توصیف کرده‌اند، بر روی یک طرح صلح «اصلاح‌شده» متمرکز بود که واشنگتن هفته گذشته پیشنهاد داده بود. توافق بر سر ادامه کار فشرده بر روی این طرح، احتمال پایان یافتن جنگی را که بیش از سه سال بازار انرژی را در وضعیت جنگی نگه داشته، تقویت کرده است.
تحلیلگران معتقدند که دستیابی به صلح در اوکراین می‌تواند به عنوان یک کاتالیزور نزولی قدرتمند برای قیمت نفت عمل کند. پایان جنگ به معنای احتمال کاهش یا لغو بخشی از تحریم‌ها و محدودیت‌های اعمال‌شده بر صادرات انرژی روسیه است. بازگشت کامل و رسمی بشکه‌های نفت روسیه به بازارهای جهانی، آن هم در شرایطی که بازار همین حالا با مازاد عرضه روبروست، فشار نزولی بر قیمت‌ها را دوچندان خواهد کرد.
روز گذشته ای‌بی‌سی‌نیوز اعلام کرد که اوکراین با طرح صلح آمریکا موافقت کرده است.

سونامی عرضه از قاره آمریکا
حتی بدون در نظر گرفتن بازگشت احتمالی نفت روسیه، وضعیت بنیادین بازار (Fundamental) به شدت به نفع عرضه سنگینی می‌کند. جی‌پی مورگان هشدار می‌دهد که رشد تولید از سوی کشورهای خارج از اوپک (Non-OPEC)، به ویژه در قاره آمریکا، با سرعتی بیشتر از رشد تقاضا در حال پیشروی است. تولیدکنندگان ایالات متحده، برزیل، گویان و کانادا با پمپاژ بی‌وقفه نفت، سهم بازار اوپک پلاس را به چالش کشیده و موجب انباشت ذخایر جهانی شده‌اند.
این بانک معتقد است که اگر اوپک پلاس برای دفاع از قیمت‌ها مداخله نکند یا تقاضا رشدی غیرمنتظره نداشته باشد، این سیلاب عرضه تا سال ۲۰۲۷ قیمت‌ها را به سطوح دهه ۳۰ دلار خواهد کشاند؛ سطحی که برای بودجه بسیاری از کشورهای صادرکننده نفت ویرانگر خواهد بود.

گلدمن ساکس: سقوط در ۲۰۲۶، تعادل در ۲۰۲۷
در آن سوی وال‌استریت، گلدمن ساکس (Goldman Sachs) نیز دیدگاهی مشابه اما با زمان‌بندی متفاوت ارائه می‌دهد. این بانک سرمایه‌گذاری معتبر پیش‌بینی می‌کند که قیمت نفت در سال آینده میلادی (۲۰۲۶) به کاهش خود ادامه خواهد داد و شاخص نفت وست تگزاس اینترمدیت (WTI) آمریکا به طور میانگین به ۵۳ دلار در هر بشکه خواهد رسید.
دآن استرایون، رئیس مشترک تحقیقات جهانی کالای گلدمن ساکس، هفته گذشته در گفتگو با شبکه سی‌ان‌بی‌سی (CNBC) به سرمایه‌گذاران توصیه کرد که «همین حالا نفت را بفروشند» (Short Oil). به گفته او، بازار در سال آینده با مازاد عرضه‌ای معادل ۲ میلیون بشکه در روز مواجه خواهد شد که ناشی از موج بزرگ تولید غیراوپک و بازگشت تدریجی بشکه‌های اوپک پلاس است.
با این حال، گلدمن ساکس برخلاف جی‌پی مورگان، نوری در انتهای تونل می‌بیند. استرایون معتقد است که سال ۲۰۲۶ «آخرین سال از موج بزرگ عرضه فعلی» خواهد بود. بر اساس مدل‌های گلدمن، بازار پس از عبور از این طوفان عرضه در سال ۲۰۲۶، در سال ۲۰۲۷ شروع به بازسازی تعادل خود خواهد کرد و قیمت‌ها ممکن است از کف قیمتی فاصله بگیرند.

اختلاف نظر تحلیلگران: آیا کف ۴۰ دلاری می‌شکند؟
با وجود هراس از مازاد عرضه، هنوز اجماعی کامل در مورد شدت سقوط وجود ندارد. بسیاری از تحلیلگران و بانک‌های سرمایه‌گذاری دیگر هنوز متقاعد نشده‌اند که قیمت‌ها به زیر ۴۰ دلار سقوط کند. استدلال آن‌ها این است که سقوط قیمت به زیر ۵۰ دلار، بسیاری از تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا را از توجیه اقتصادی خارج کرده و منجر به کاهش طبیعی تولید خواهد شد که خود به خود کف قیمتی ایجاد می‌کند.
علاوه بر این، اوپک پلاس نشان داده است که حاضر است برای دفاع از قیمت‌ها، تولید خود را قربانی کند، هرچند توانایی این کارتل برای مدیریت بازار در برابر سیلاب تولید غیراوپک روز به روز کمتر می‌شود.

نتیجه‌گیری: زمستان سخت برای نفت
چه سناریوی بدبینانه جی‌پی مورگان (سقوط به ۳۰ دلار در ۲۰۲۷) محقق شود و چه سناریوی معتدل‌تر گلدمن ساکس (کف ۵۳ دلاری در ۲۰۲۶)، پیام بازار روشن است: دوران نفت گران رو به پایان است. ترکیبی از افزایش تولید در قاره آمریکا، ضعف تقاضای جهانی و احتمال صلح در اوکراین، چشم‌اندازی تیره را برای قیمت نفت ترسیم کرده است. برای کشورهای وابسته به درآمدهای نفتی، سال‌های پیش رو آزمونی سخت برای تاب‌آوری اقتصادی خواهد بود. بازار انرژی در حال پوست‌اندازی است و برنده نهایی این بازی، مصرف‌کنندگانی خواهند بود که پس از سال‌ها تورم انرژی، شاید دوباره با بنزین ارز