کاهش شدید صادرات نفت خام ایران به چین در ماه مه، تحت فشار تحریم‌های آمریکا و کاهش تقاضا

محمدحسین لطف الهی، نفت خبر:

پالایشگاه‌های کوچک و خصوصی چین، که به تی‌پات‌ معروفند، خریداران اصلی نفت خام ارزان‌قیمت ایران بوده‌اند و از تخفیف‌های ناشی از تحریم‌ها سود برده‌اند. با این حال، این پالایشگاه‌ها اکنون به دلیل تقاضای ضعیف داخلی برای نفت و تشدید تحریم‌های آمریکا، برای دور زدن محدودیت‌ها با چالش‌های فزاینده‌ای روبرو شده‌اند. اما لی، تحلیلگر ارشد بازار در شرکت «ورتکسا»، به بلومبرگ گفت: «تشدید تحریم‌های ایالات متحده، زنجیرۀ تأمین را تحت فشار قرار داده و نگرانی‌هایی را دربارۀ قابلیت اطمینان محموله‌ها ایجاد کرده است. همزمان، تقاضای پالایشگاه‌ها در چین به دلیل تأخیر در تعمیرات فصلی، که به نظر می‌رسد تا ماه ژوئیه ادامه خواهد یافت، ضعیف شده است.»

چین بزرگ‌ترین مشتری نفت ایران به شمار می‌رود و حدود ۹۰ درصد از کل محموله‌های نفتی جمهوری اسلامی ایران را خریداری می‌کند. در سال ۲۰۲۴، واردات نفت خام ایران توسط چین به سطح بی‌سابقه‌ای رسید و طبق داده‌های شرکت تحلیلی «کپلر»، از ۱.۷۵ میلیون بشکه در روز فراتر رفت. داده‌های شرکت «کپلر» نشان می‌دهد که در ماه آوریل، واردات نفت چین به بالاترین سطح خود از سال ۲۰۲۳ رسید که این امر ناشی از افزایش ۲۰ درصدی محموله‌های نفت خام ایران نسبت به ماه فوریه بود؛ رقمی که بالاترین میزان در پنج ماه گذشته محسوب می‌شود.

با این حال، به نظر می‌رسد تحریم‌های دولت ترامپ اکنون تأثیر خود را نشان می‌دهند. این اقدامات در حالی اعمال می‌شوند که واشنگتن و تهران در حال مذاکره برای دستیابی به توافقی گسترده‌تر هستند. هدف از این توافق، محدود کردن برنامۀ هسته‌ای ایران در ازای رفع تحریم‌های غربی است؛ تحریم‌هایی که برخی از آن‌ها دهه‌هاست ادامه دارند. اما لی خاطرنشان کرد که پالایشگاه‌های تی‌پات اکنون در پایین‌ترین سطح فعالیت خود به سر می‌برند، زیرا واشنگتن نظارت و کنترل خود را بر محموله‌های جابجاشده توسط «ناوگان سایه» تشدید کرده است. تاکنون، دولت آمریکا سه پالایشگاه تی‌پات مستقر در چین و چندین کشتی را که به پنهان‌سازی محموله‌های نفت خام ایران متهم هستند، تحریم کرده است.

در ۲۰ مارس، دولت ترامپ یک پایانۀ ذخیره‌سازی نفت در بندر «هوئیژو» چین را تحریم کرد. ادعا می‌شد که این پایانه، نفت خام ایران را از یک کشتی تحریم‌شده خریداری و ذخیره کرده بود. این پایانه توسط پالایشگاه تی‌پات «شاندونگ شوگوانگ لوکینگ پتروکمیکال» اداره می‌شد. در ماه آوریل، وزارت خزانه‌داری آمریکا پالایشگاه دیگری به نام «شاندونگ شنگ‌شینگ کمیکال» را هدف قرار داد. ماه گذشته نیز تحریم‌های جدیدی اعمال شد که از آن جمله می‌توان به تحریم پالایشگاه تی‌پات «هِبِی شینهای کمیکال گروپ» چین اشاره کرد که به خرید صدها میلیون دلار نفت خام از ایران متهم شده است. چندین اپراتور بندری در استان شاندونگ (محل فعالیت اکثر تی‌پات‌ها) و همچنین هفت کشتی که برای پنهان‌سازی محموله‌های ایرانی مورد استفاده قرار می‌گرفتند، نیز تحریم شدند.

در اول مه، ترامپ در «تروث سوشال»، تهدید به اعمال تحریم‌های گسترده علیه هر واردکنندۀ نفت ایران کرد و نوشت: «هشدار: تمام خریدهای نفت یا محصولات پتروشیمی از ایران باید فوراً متوقف شود! هر کشور یا فردی که حتی مقدار اندکی نفت یا محصولات پتروشیمی از ایران خریداری کند، بلافاصله مشمول تحریم‌های ثانویه خواهد شد. آن‌ها تحت هیچ شرایط و به هیچ شکلی، اجازۀ تجارت با ایالات متحده آمریکا را نخواهند داشت.»

انتهای پیام